Budowa wiaty garażowej krok po kroku

Wymagania formalne stawiania wiaty garażowej

W polskim „Prawie budowlanym” termin „wiata” nie jest jednoznacznie zdefiniowany, mimo że dokument wielokrotnie odnosi się do tego rodzaju konstrukcji. W praktyce wiata jest rozumiana jako mniejszy obiekt budowlany, który może służyć np. jako zadaszenie wsparte na słupach lub ścianach ażurowych, wykorzystywane do ochrony magazynowanych materiałów czy jako miejsce postojowe dla pojazdów.

W świetle obowiązujących przepisów, budowa wiaty o powierzchni do 50 m² na działce z budynkiem mieszkalnym lub przeznaczonej pod zabudowę mieszkaniową, nie wymaga pozwolenia na budowę ani nawet zgłoszenia, co znacznie upraszcza proces inwestycyjny.

Jednakże, w przypadku planowania konstrukcji w pobliżu budynków zabytkowych, konieczne może być uzyskanie stosownego pozwolenia. Dodatkowo, lokalne przepisy prawa, takie jak Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego, mogą narzucać dodatkowe ograniczenia, na przykład zakazując budowy wiaty od strony frontowej budynku.

Kolejny problem, jaki może utrudnić lub nawet uniemożliwić postawienie wiaty jako miejsca postojowego dla samochodu to wymagania zawarte w rozporządzeniu „W sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie”.

Odległość wiaty od granicy działki

Nowe regulacje dotyczące lokalizacji miejsc postojowych przy domach jednorodzinnych są bardziej elastyczne, jednak nadal istnieją pewne wymogi. Konieczne jest zachowanie odległości minimum 7 metrów od okien budynku oraz 3 metrów od granicy działki. Warto zaznaczyć, że te odległości nie muszą być przestrzegane w przypadku miejsc postojowych bez zadaszenia, a ograniczenie dotyczące granicy działki obowiązuje tylko, gdy parking graniczy bezpośrednio z parkowaniem na sąsiedniej działce.

Chociaż możliwe jest utworzenie miejsca postojowego na świeżym powietrzu bez konieczności uzyskania pozwolenia na budowę lub zgłoszenia, zadaszenie takiego miejsca może stanowić wyzwanie. Należy mieć na uwadze, że nawet tymczasowe konstrukcje zadaszeniowe mogą wywołać zastrzeżenia sąsiadów. W przypadku zwrócenia uwagi przez nadzór budowlany, może okazać się konieczność rozebrania zadaszenia.

Jak zaplanować budowę wiaty?

Zbudowanie własnej wiaty to zadanie, które można zrealizować bez specjalistycznych umiejętności, a wszystkie niezbędne materiały są dostępne w większości składów budowlanych. Ważne jest, aby dobrać materiały komponujące się z pozostałą zabudową oraz dostosowane do indywidualnych możliwości wykonawczych.

Standardowa wiata na jeden samochód powinna mieć minimum 2,5 metra szerokości oraz 5-6 metrów długości, z wysokością dostosowaną do modelu pojazdu – dla większości samochodów osobowych wystarczająca będzie wysokość 2,2 metra.

W przypadku konstrukcji przeznaczonej na dwa pojazdy, wymagana szerokość wynosi około 5 metrów. Po określeniu wymiarów, konieczne jest wybranie odpowiedniej lokalizacji, zgodnej z obowiązującymi przepisami i zapewniającej łatwy dostęp.

Możliwe są dwie opcje budowy: jako wolnostojąca, która wymaga bardziej solidnej konstrukcji ze względu na wpływ warunków atmosferycznych, lub jako przylegająca do istniejącego budynku mieszkalnego czy gospodarczego, co często zapewnia lepszą ochronę przed warunkami pogodowymi, takimi jak nawiewany śnieg, przy zachowaniu wymaganych odległości przepisowych.

Przygotowanie nawierzchni pod wiatę garażową

Nawierzchnia, na której zostanie postawiona wiata, powinna być minimalnie podwyższona względem otoczenia. Taka konstrukcja pomoże uniknąć zbierania się wody w postaci kałuż, które mogą powstać pod wpływem nacisku kół samochodowych na nawet utwardzonym terenie. Dodatkowo, zapewni to efektywny samospływ wody, na przykład z topniejącego śniegu.

Należy także zatroszczyć się o odpowiednie utwardzenie miejsca postojowego oraz drogi dojazdowej, stosując materiały przeznaczone do budowy nawierzchni drogowych. Wybór materiału może zależeć od osobistych preferencji oraz dopasowania do architektonicznego charakteru posiadłości.

Możliwe opcje to kostka brukowa, ażurowe płyty betonowe, tzw. eko-żwir, czy nawet kostka drewniana, które nie tylko wzmacniają teren, ale również mogą stanowić estetyczny element aranżacji zewnętrznej.

Nawierzchnię pod wiatę można ułożyć z ażurowych płyt betonowych. Fot. Buszrem.

Nawierzchnia pod wiatę garażową z kostki betonowej. Fot. L. Jampolska.

Nie zaleca się używania wylewanego betonu do utwardzania podłoża, gdyż bez dodatkowej warstwy dekoracyjno-ochronnej może on łatwo ulec ścieraniu i pyleniu. Ponadto, taki materiał może utrudniać naturalne odprowadzanie wody spływającej z pojazdu.

Prace przygotowawcze do utworzenia nawierzchni należy dostosować do specyfiki gruntów, co zapewni solidne i stabilne podłoże dla parkujących samochodów. W przypadku gruntów piaszczystych, które charakteryzują się dobrą przepuszczalnością wody, zaleca się usunięcie rodzimego gruntu na głębokość około 20 cm, dbając o jak najbardziej równą powierzchnię dna wykopu.

Dla gruntów ciężkich, gliniastych, zalecane jest wykonanie głębszego korytowania, sięgającego 30-40 cm. W miejsce usuniętego gruntu, wykop wypełnia się warstwą kruszywa drogowego lub pospółki, dostosowując wysokość do potrzebnej warstwy podkładowej pod wybrany typ nawierzchni.

W sytuacji, gdy teren charakteryzuje się okresowym nawodnieniem powierzchniowym, warto rozważyć zastosowanie geowłókniny na dnie wykopu, co zapobiegnie mieszaniu się i osiadaniu podkładu w gliniastym podłożu.

Dodatkowo, wokół utwardzonej nawierzchni należy stworzyć obramowanie, które zabezpieczy przed rozjeżdżaniem się wierzchniej warstwy. Obrzeża mogą być wykonane z krawężników chodnikowych, drogowych lub betonowych tralek palisadowych.

Posadowienie konstrukcji wiaty garażowej

Wiata przylegająca do budynku może stanowić niezależną konstrukcję lub być zintegrowana ze ścianą domu. W obu przypadkach zazwyczaj pokrywa ją dach jednospadowy, który opiera się na murze. Podstawą dla konstrukcji nośnej są stopy fundamentowe, które formuje się przez bezpośrednie wylanie betonu w przygotowanych wykopach w gruncie.

Przy budowie wolnostojącej konieczne jest wykonanie dwóch rzędów stóp fundamentowych – każdy rząd składający się z 3-4 stóp. W przypadku konstrukcji przyłączanej do ściany, wystarczający jest jeden rząd stóp fundamentowych. Wykopy o rozmiarach około 40x40 cm powinny osiągać głębokość co najmniej 50 cm.

Nad wykopami instaluje się formy, na przykład wykonane z desek, o wysokości 10-15 cm, które pozwalają na wysunięcie stóp fundamentowych ponad poziom terenu. Do ich wylania używa się trwałego betonu żwirowego klasy minimum C16/20 o stosunkowo gęstej konsystencji.

Czasami w trakcie wylewania betonu montuje się słupy metalowe lub uchwyty do elementów drewnianych, co może utrudnić ich późniejsze precyzyjne ustawienie. Dlatego rekomendowane jest montowanie ich w przykręcanych później metalowych stopach. Stosuje się wtedy kotwy rozporowe umieszczane w wierconych otworach lub gwintowane pręty, które mocuje się przy użyciu zaprawy żywicznej.

Konstrukcję nośną wiaty garażowej bardzo często wykonuje się z drewna. Fot. Robelit.

Konstrukcja nośna wiaty garażowej

Często wybieramy konstrukcje drewniane ze względu na ich prostotę montażu, chociaż równie popularne są gotowe konstrukcje stalowe. Do stworzenia szkieletu drewnianego najlepiej użyć bali z drewna sosnowego o przekroju 8x8 cm lub 10x10 cm. Przed montażem bale powinny być starannie ostrugane, co nie tylko zapewni gładkość słupów, ale również pozwoli na lepsze wyeksponowanie usłojenia drewna po zaimpregnowaniu.

Zaleca się również skosowanie krawędzi bali, co nie tylko podnosi estetykę konstrukcji, ale także zabezpiecza przed potencjalnymi skaleczeniami spowodowanymi ostrymi krawędziami i wystającymi drzazgami. Choć możliwe jest zastosowanie bali okrągłych o średnicy około 10 cm, należy pamiętać, że mogą one sprawiać trudności przy wykonywaniu połączeń w konstrukcji nośnej.

Osadzenie słupka zadaszenia wiaty: a) przy użyciu kotwy, b) przy użyciu kątowników.

Przed montażem drewno należy przynajmniej raz zaimpregnować, a ostateczne wykończenie może nastąpić po skompletowaniu konstrukcji. Do zabezpieczenia najlepiej stosować impregnaty barwiące przeznaczone do użytku zewnętrznego. Elementy konstrukcyjne można łączyć za pomocą tradycyjnych złączy ciesielskich lub używając stalowych łączników mocowanych gwoździami. Stabilność konstrukcji drewnianej zwiększają zastrzały, czyli krótkie belki montowane skośnie w narożnikach.

Podczas wznoszenia niezależnej konstrukcji często zaleca się stabilizację poprzez przykręcenie słupów długimi kotwami do istniejącej ściany. Jeżeli wiata jest zintegrowana z budynkiem, element nośny od tej strony stanowi pozioma belka zamocowana do muru.

W przypadku ścian nieocieplanych, mocowanie belki nośnej nie stanowi problemu. Jednak w obiektach ocieplonych, należy odpowiednio przygotować pas ściany pod mocowanie – albo przez wycięcie w nim odpowiedniego miejsca, albo przez wykonanie punktowego mocowania wspornikowego z użyciem klocków dystansowych.

Zadaszenie wiaty garażowej

Konstrukcja zadaszenia wiaty garażowej zazwyczaj opiera się na drewnianych elementach, które są mocowane do oczepu łączącego słupki konstrukcyjne. Zadaszenie powinno charakteryzować się nachyleniem co najmniej 15°, co gwarantuje efektywny spływ wody i samoczyszczące właściwości dachu. W przypadku mniejszej rozpiętości, krokwie drewniane mogą być o przekroju około 6x12 cm i rozmieszczone w odstępach co 70-80 cm. Krokwie łączy się z oczepem przy użyciu zaciosów i wzmocnione są łącznikiem ciesielskim.

Pod krokwie montowane są skośnie ustawione deski, znane jako wiatrownice, które zwiększają sztywność całej konstrukcji dachowej. Jako materiał na pokrycie dachu można wybrać blachodachówkę, blachę trapezową, faliste płyty bitumiczne, gonty lub przezroczyste pokrycia z płyt poliwęglanowych.

Pokrycie wiaty garażowej można ułożyć z blachodachówki. Fot. L. Jampolska.

Zadaszenie wiaty garażowej z samonośnej płyty łukowej z poliestru. Fot. L. Jampolska.

Każdy rodzaj pokrycia dachowego wymaga montażu na łatach rozłożonych poprzecznie do krokwi, przy czym ich przekrój i rozstaw powinny być dopasowane do specyfiki wybranego materiału pokryciowego. Dla gontów konieczne jest również zamontowanie pełnego dekowania, na przykład z płyt OSB.

Przy wznoszeniu wiat przylegających do budynku istotne jest szczegółowe zabezpieczenie miejsca, gdzie dach łączy się ze ścianą. W tym celu należy zamontować fartuch blacharski, który powinien na co najmniej 20 cm zachodzić na ścianę, zabezpieczając ją przed wilgocią spowodowaną przez zalegający śnieg. Brzeg fartucha najlepiej zagiąć, co umożliwi jego wprasowanie w tynk lub warstwę ocieplenia. Dodatkowo, miejsce to powinno być uszczelnione przy użyciu silikonu dekarskiego, aby zapewnić kompleksową ochronę.

Autor: Redakcja BudownicwoB2B.pl
Zdjęcie otwierające: Scala Plastics
Zdjęcia w tekście: Buszrem, L. Jampolska, Robelit