2023-09-10 16:20:33 
Rodzaje i własności kabli przyłączeniowych
Ze względu na najczęstsze zasilanie urządzeń przenośnych, asortyment wykorzystywanych do tego przewodów obejmuje produktu z żyłami elastycznymi typu linka, a o zakresie zastosowania decyduje przede wszystkim rodzaj zastosowanej izolacji. Przy zasilaniu tzw. odbiorników domowych np. drobnego sprzętu AGD, RTV czy oświetlenia, wykorzystuje się kable oponowe o oznaczeniu OMY (nazywane również mieszkaniowymi) z izolacją na napięcia 300/300V.
Natomiast do przyłączenia urządzeń pracujących w trudnych warunkach otoczenia i przy podwyższonej wilgotności, stosowane są przewody typu OWY na napięcie 300/500V, nazywane też warsztatowymi, które mogą mieć również dodatkową powłokę ochronną.
Kable przyłączeniowe, podobnie jak przewody instalacyjne występują w różnych wariatach liczby przewodów, a ich pełne oznaczenia ujęte są również w zharmonizowanej normie DIN - VDE. Przewody wykorzystywane wewnątrz pomieszczeń mają najczęściej izolację poliwinitową w układzie płaskim lub okrągłym, z dwoma bądź trzema żyłami.
Dodatkową powłokę ochronną przed wysoką temperaturą mają przewody z oplotem tekstylny, a przy zasilaniu np. intensywnie przemieszczanego żelazka - również wewnętrzny sznur ograniczający skręcanie się kabla. Natomiast do zasilania urządzeń, które mogą pracować na zewnątrz w obniżonych temperaturach wykorzystywane, są kable w izolacji z gumy, co jest również pożądane do podłączenia elektronarzędzi, zapewniając elastyczność podczas pracy w różnych warunkach.
Niekompatybilne wtyki i gniazda
Podłączenie urządzeń elektrycznych do zasilania wymaga z reguły włożenia wtyczki bezpośrednio do gniazdka ściennego, a czasem również z użyciem przedłużacza. Ze względu na zmieniające się na przestrzeni wielu lat normy i związane z tym różne standardy wykonania tych elementów, pojawiają się problemy z podłączeniem nowych urządzeń do starej instalacji jak równie i sytuacje odwrotne – stara wtyczka nie pasuje do nowego gniazda.
Szczególnie w obwodach z przewodem ochronnym nie można często włożyć wtyczki starego typu, która nie ma otworu pod bolec uziemiający. Także niektóre nowe gniazda nawet bez styku ochronnego, nie pozwalają na włożenie okrągłej wtyczki, gdyż ukształtowanie otwory w gnieździe dostosowane jest do obecnie znormalizowanych wtyczek, niezależnie od tego czy są one z uziemieniem bocznym lub centralnym stykiem ochronnym, a także bez niego.
W przypadku urządzeń, które mają być podłączanych na stałe, najlepszym rozwiązaniem będzie wymiana elementów złącznych, polegająca najczęściej na wymianie gniazda, gdyż większość wtyczek jest nierozbieralna i zintegrowana z przewodem, choć oczywiście można również wymienić całe podłączenie.
Natomiast przy okazjonalnym zasilaniu wystarczy nawet samodzielnie utworzyć tzw. przejściówkę, dobierając odpowiednie gniazdo kablowe i wtyczkę do połączenia krótkim przewodem.
Produkty konfekcjonowane
Większość urządzeń elektrycznych wyposażanych jest fabrycznie w kable przyłączeniowe zamontowane na stałe, a konieczność przeprowadzenia ich naprawy lub wymiany wynika najczęściej z uszkodzenia izolacji czy odłączenia się przewodu od zacisków.
W podłączeniach ruchomych zdarzają się również przerwania żyły przewodzącej, w miejscu dość często trudnym do wykrycia, gdyż nie ma tam oznak widocznych na zewnątrz. Zależnie od miejsca i zakresu uszkodzenia przeprowadza się jego wymianę na przewód o podobnych parametrach - najlepiej w postaci konfekcjonowanego produktu z zintegrowaną wtyczką.
Przy zasilaniu różnorodnych urządzeń elektrycznych wykorzystywane są często przedłużacze - poczynając od cienkiego kabelka do zasilenia lampki nocnej, po produkty przeznaczone do podłączenia maszyn budowlanych.
Przedłużacze często nie tylko pozwalają na podłączenie pojedynczego odbiornika, ale również mogą pełnić rolę rozgałęźników, oczywiście tylko wtedy, gdy moc jednocześnie pracujących urządzeń nie przekroczy obciążenia dla tego przewodu i rozdzielacza.
Przedłużacze rozdzielaczowe są standardowym wyposażeniem w miejscu ustawienia komputera czy sprzętu RTV, co umożliwia podłączenie wielu zgrupowanych w pobliżu urządzeń. Przedłużacze takie z reguły wyposażane są w wyłącznik pozwalający na wygodne odcięcia zasilania do odbiorników pozostających w trybie stand-by czynnych zasilaczy, a także mogą zawierać ochronniki zabezpieczające przed groźnymi dla elektroniki przepięciami spowodowanymi wyładowaniami atmosferycznymi.
Przy prowadzeniu prac budowlanych, a także w ogrodzie, wykorzystywane są długie przedłużacze z zespołem przyłączeniowym skonfigurowanym do konkretnych potrzeb. Przy pracach ogrodniczych do zasilania np. kosiarki czy piły łańcuchowej, wykorzystywane są najczęściej dwużyłowe przedłużacze (sprzęty te mają z reguły drugą klasę izolacyjności, nie wymagają więc doprowadzenia przewodu ochronnego) w kolorze pomarańczowym, co pozwala na łatwe zlokalizowanie ich przebiegu nawet na trawie.
Ich długość z reguły nie przekracza 30 metrów, a przekrój żył typu linka to najczęściej 1-1,5 mm2, co w zupełności wystarcza do zasilania większości sprzętów ogrodniczych, a cienki kabel ułatwia operowanie narzędziem. W przypadku zasilania urządzeń wymagających doprowadzenia przewodu ochronnego, a także o dość znacznej mocy, wykorzystywane są przedłużacze zwijane na bębnie, na którym znajduje się kilka gniazd do podłączenia elektronarzędzi - najczęściej poprzez proste przedłużacze.
W rozbudowanej wersji mogą one również posłużyć do zasilania urządzeń trójfazowych dzięki zastosowaniu pięciożyłowego przewodu i gniada trójfazowego i najczęściej przystosowane są do obciążenia prądem nie większym niż 16A.
Bezpieczne użytkowanie kabli przyłączeniowych i przedłużaczy
Wszystkie kable przyłączeniowe i przedłużacze narażone są na uszkodzenia mechaniczne, a szczególne zagrożenie występuje przy użytkowaniu ich na zewnątrz domu.
Podstawowe zasady bezpieczeństwa to:
- nie rozłączać podłączenia przez wyciąganie wtyczki ciągnąc za przewód;
- układać przewód z dala od źródeł ciepła np. kominka, pieca;
- kabel na bębnie powinien być całkowicie rozwinięty przy dużym obciążeniu;
- przy pracy na zewnątrz instalacja powinna być zabezpieczona wyłącznikiem różnicowo-prądowym, a przy jego braku gniazdem ochronnym. Zabezpiecza to przed porażeniem w przypadku uszkodzenia izolacji również w obwodach dwużyłowych (bez uziemienia).
Autor: Redakcja BudownicwaB2B
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcie główne: Onninen
Komentarze