Najważniejsze parametry centrali wentylacyjnej

Co prawda zakup takiego urządzenia jest dosyć kosztowną inwestycją, ale może przynieść spore oszczędności. Pod warunkiem, że dokonamy wyboru odpowiedniego sprzętu, a cała nasza instalacja zostanie dobrze zaprojektowana. Oto najważniejsze parametry, na które trzeba zwrócić uwagę podczas wyboru centrali wentylacyjnej.

Najważniejsze parametry centrali wentylacyjnej
Z tekstu dowiesz się:
  • Jakie parametry powinna mieć centrala wentylacyjna, aby być wydajna?
  • Jakie wymogi powinna spełniać centrala wentylacyjna, aby być odpowiednio sprawna?
  • O czym świadczy duże zużycie prądu?
  • Jak ważny jest wentylator?
  • Jak dobrać filtry do centrali wentylacyjnej? 
  • Charakterystyka wymiennika. 
  • Jak sterować centralą wentylacyjną?

Parametry centrali wentylacyjnej - wydajność i spręż dyspozycyjny

Kluczowa jest ilość powietrza, jaką daje centrala. Tego parametru nie można jednak rozpatrywać w oderwaniu od ciśnienia, ponieważ zawsze gdy rośnie wymagany spręż, spada wydajność wentylatorów. Dlatego najlepiej poprosić sprzedawcę o wykres pokazujący zależność pomiędzy wydajnością centrali (m³/h) a sprężem dyspozycyjnym (Pa).

Parametry centrali wentylacyjnej - sprawność

Ta właściwość informuje, jaka część ciepła z usuwanego powietrza zostaje ponownie wykorzystana do ogrzania nawiewanego powietrza zewnętrznego. Przykładowo sprawność na poziomie 80% oznacza, że ponownie zostało wykorzystane 80% ciepła, a 20% stracone. Uwaga! Dystrybutorzy często zawyżają ten parametr. Aby nie dać się zwieść ustalmy sprawność czego w rzeczywistości nam się przedstawia i w jakich warunkach jest ona osiągana (temperatura powietrza nawiewanego i usuwanego).

Sprawność wymiennika ciepła dotyczy tzw. sprawności temperaturowej, którą oblicza się uwzględniając wyłącznie temperaturę powietrza nawiewanego i usuwanego, bez uwzględnienia faktu, że powietrze wewnętrzne ma więcej wilgoci niż nawiewane z zewnątrz. Powietrze wilgotne zawiera więcej energii, niż suche o tej samej temperaturze. W efekcie faktyczna sprawność energetyczna wymiennika jest zawsze niższa od sprawności temperaturowej.

Sprawność centrali wentylacyjnej - jest niższa od sprawności samego wymiennika, ponieważ uwzględnimy energię zużytą przez pracujące wentylatory oraz straty ciepła do otoczenia spowodowane niedoskonałą izolacją obudowy urządzenia.

Sprawność odzysku ciepła w instalacji - jest niższa niż sprawność samej centrali, bo rurociągi powodują opory zmniejszające wydajność wentylatorów oraz są źródłem strat ciepła.

Aby porównać sprawność dwóch rekuperatorów, należy zmierzyć ją w takich samych warunkach:

  • dla identycznej temperatury powietrza wewnętrznego i zewnętrznego (kiedy różnica temperatury rośnie, sprawność wzrasta);
  • przy takiej samej wilgotności powietrza;
  • dla takiej samej wydajności centrali (gdy powietrze płynie wolniej przez wymiennik, sprawność rośnie);
  • dla zrównoważonych strumieni powietrza nawiewanego i usuwanego. Gdy centrala usuwa więcej powietrza niż dostarcza, jej sprawność pozornie rośnie, jednak w rzeczywistości w pomieszczeniach panuje wówczas podciśnienie i przez wszelkie nieszczelności napływa zimne powietrze zewnętrzne.

Parametry centrali wentylacyjnej - zużycie prądu

Koszt eksploatacji centrali zależy przede wszystkim od ilości energii, którą pobierają do pracy wentylatory. Dlatego warto sprawdzić parametry tych elementów - ile zużywają energii przy pracy z pełną mocą. Energię pobiera również grzałka elektryczna, dlatego wybierając centralę z funkcją odszraniania wymiennika musimy się liczyć z wyższymi kosztami eksploatacyjnymi. A trzeba mieć świadomość, że w niektórych wymiennikach ryzyko zaszronienia pojawia się już, gdy temperatura na zewnątrz spada do -1°C. Przeciwdziałać szronieniu można też w inny sposób - łącząc rekuperator z gruntowym wymiennikiem ciepła. Podraża to jednak inwestycję i zwiększa opory przepływu w instalacji (niezbędna jest większa moc wentylatorów).

Parametry centrali wentylacyjnej - wentylatory

Wentylatory to kluczowe elementy centrali - wprawiają powietrze w ruch, a także pokonują opory przepływu stawiane przez wymiennik, rurociągi, filtry itp. Przesądzają o sprawności całego systemu. Dobry wentylator powinien dawać wystarczający spręż i przepływ powietrza, a przy tym być energooszczędny i cichy. Ta ostatnia cecha ma w praktyce bardzo duże znaczenie - zdarza się, że ze względu na głośną pracę wentylatorów użytkownicy wyłączają rekuperację na noc, nie mogąc zmrużyć oka.

Uwaga! Hałas zależy nie tylko od wentylatorów - przy dobrym projekcie i wykonawstwie, dźwięki dobiegające z centrali da się wytłumić. Źródłem problemu może być natomiast źle wykonana instalacja - dobranie kanałów o zbyt małej średnicy (co skutkuje zbyt szybkim ruchem powietrza w kanałach), nie zaizolowanie ich lub wadliwe mocowanie (co powoduje, że wpadają w wibracje).

Parametry centrali wentylacyjnej - filtry

Ich rolą jest zabezpieczenie wentylatorów i wymiennika przed brudem. Eliminują ponadto zanieczyszczenia i pyłki z powietrza dostarczanego do budynku. To szczególnie istotne dla domowników cierpiących na alergię.

Najczęściej stosowane są filtry o klasie EU 3 lub EU 4 (oznaczane też odpowiednio jako G3 i G4). Stanowią wystarczające zabezpieczenie, choć nie zatrzymują np. bardzo drobnych pyłków roślin. Osoby wrażliwe na pyłki kwiatowe powinny wybrać filtry dokładniejsze, np. EU 7. Nie należy stosować filtrów o większej dokładności, niż przewidziane przez producenta centrali, ponieważ może to skutkować wzrostem oporów przepływu i niewydolnością centrali.

Uwaga! Filtry trzeba regularnie wymieniać (zwykle co 3 miesiące), a ich ceny bardzo się różnią. Dlatego przed zakupem warto sprawdzić, ile kosztuje ich komplet. Najtańsze są filtry, które można samemu dociąć z tkaniny filtracyjnej, sprzedawanej na metry.

Filtry stanowią istotny koszt eksploatacji rekuperacji, dlatego przed zakupem warto sprawdzić ile kosztuje ich komplet
Filtry stanowią istotny koszt eksploatacji rekuperacji, dlatego przed zakupem warto sprawdzić, ile kosztuje ich komplet (fot. Wolf)

Parametry centrali wentylacyjnej - wymiennik

Wymienniki w centrali różnią się od siebie konstrukcją, czyli układem kanałów, którymi przepływa powietrze. Obecnie najpopularniejsze są dwa modele:

  • przeciwprądowe - charakteryzują się wysoką sprawnością, ale jednocześnie dużymi oporami przepływu. Są też trudne do wyczyszczenia;
  • krzyżowe - mają niższą sprawność, ale także niskie opory przepływu i są łatwe do czyszczenia. W praktyce może się więc okazać, że centrala o wyższej sprawności wymiennika jest mniej ekonomiczna, bo zużywa więcej prądu.

Wielkość wymiennika to kolejny parametr, na który trzeba zwrócić uwagę. Większy wymiennik zapewnia dużą powierzchnię wymiany ciepła, a dzięki dużemu przekrojowi kanałów - opory przepływu są niższe, a wymiennik łatwiejszy do utrzymania w czystości. Jego rozmiar ma jednak wpływ na cenę - większe wymienniki są droższe.

Przy zakupie warto jeszcze wziąć pod uwagę materiał, z jakiego wykonany jest wymiennik. Najczęściej do produkcji stosuje się aluminium, tworzywa sztuczne, miedź, a także celulozę. Z wymienionych materiałów najlepszymi przewodnikami ciepła są metale (miedź i aluminium). Z kolei tworzywa sztuczne są tańsze i lżejsze. Impregnowany papier budzi najwięcej wątpliwości, bo trudno wykonany z niego wymiennik czyścić.

Parametry centrali wentylacyjnej - sterowanie

Poprawne działanie centrali w dużej mierze zależy od tego, czy jej pracą da się wygodnie sterować. Rozsądnym minimum jest możliwość zmiany intensywności wentylacji i zaprogramowania tego w czasie (np. obniżenie wydajności, gdy nie ma nas w domu oraz w nocy). Najwygodniejsze są jednak systemy działające w pełni automatycznie, np. zwiększające intensywność wymiany powietrza, kiedy nadmiernie wzrasta wilgotność powietrza wewnętrznego i/lub stężenie dwutlenku węgla.

Autor: Norbert Skupiński
fot. otwierająca: L. Jampolska

Komentarze

FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT