Wentylacja grawitacyjna - działanie

Do prawidłowego działania wentylacji grawitacyjnej niezbędne są trzy elementy: nawiew, wywiew i swobodny przepływ powietrza między pomieszczeniami.

O odpowiedni nawiew, ze względu na coraz szczelniejsze okna i drzwi, jest bardzo trudno. Rozwiązaniem problemu są nawiewniki montowane w ramach okiennych lub w ścianach zewnętrznych.

Najwygodniej, jeśli są automatyczne: higrosterowane lub ciśnieniowe, samoczynnie dostosowujące strumień nawiewu świeżego powietrza do warunków panujących we wnętrzach.

Natomiast elementem wymaganym do zapewnienia właściwego wywiewu są odpowiednio wysokie kominy wentylacyjne, zapewniające ciąg. Z konieczności w domach parterowych i na poddaszach użytkowych wysokość tych kominów z reguły jest niewielka - a więc i wyprowadzenie zużytego powietrza mało skuteczne.

Należy pamiętać, że niezależnie od tego, jak dobry nawiew zapewnimy - przy słabym wywiewie wentylacja będzie działać kiepsko - i odwrotnie, nawet przy wysokim kominie wentylacyjnym o dużej średnicy, ale szczelnych oknach, drzwiach i braku nawiewników nie będzie skuteczna.

Swobodny przepływ powietrza jest potrzebny, by świeże napływające do pomieszczeń "czystych" mogło dotrzeć do pomieszczeń "brudnych". Aby powietrze mogło swobodnie przepływa, drzwi do pokoi muszą być podcięte tak, aby między ich dolną krawędzią a podłogą była szczelina wysokości ok. 1 cm, a w drzwi do łazienek i WC powinny być wstawione specjalne kratki lub otwory z tulejami (mogą być też podcięte znacznie bardziej niż drzwi pokojowe).

Trzeba również wiedzieć, że nawet przy prawidłowo zaprojektowanym i wykonanym systemie wentylacji grawitacyjnej jego działanie uzależnione będzie od warunków zewnętrznych. Im większa będzie różnica temperatury w domu i na zewnątrz - tym wentylacja będzie działać lepiej. Najbardziej więc skuteczna będzie zimą, latem natomiast, kiedy temperatura na zewnątrz jest równa (albo wyższa) od temperatury w pomieszczeniach, wentylacji pomieszczeń prawie wcale nie będzie.

Wentylacja grawitacyjna, praca w warunkach zimowych. Niska temperatura na zewnątrz, temperatura wewnątrz 20°C, temperatura powietrza usuwanego 20°C

Wentylacja grawitacyjna, praca w warunkach letnich. Temperatura na zewnątrz powyżej 20°C, wewnątrz powyżej 20°C. Brak wentylacji ze względu na brak różnicy temperatury, wymuszającej ciąg

Ponadto należy pamiętać, że w przypadku wentylacji grawitacyjnej, spadek temperatury na zewnątrz zwiększa wymianę powietrza - a więc znacząco także straty ciepła. W zasadzie jedyną metodą regulacji intensywności nawiewu świeżego powietrza jest wtedy przymknięcie nawiewników (lub kanałów wentylacyjnych). W praktyce to możliwe tylko, jeżeli mamy nawiewniki automatyczne.

Jak widać, system - choć nadal najbardziej popularny - nie zapewnia skutecznej wentylacji, powodując przy tym znaczne straty ciepła, sięgające nawet 50% sumarycznych strat ciepła w budynku. Warto zatem rozważyć inny, oszczędzający energię, sposób zapewnienia komfortowej wymiany powietrza w budynku.

Joanna Dąbrowska